Tijdens de lockdown was het niet mogelijk om live dansworkshops te geven. Daarom ontwikkelde ik Bibliodans Thuis met programma’s waarin je aan de hand van podcasts met door mij ingesproken dansinstructies en muzieklinks thuis een bibliodansprogramma kon doen. Normaliter zie ik de dansers bewegen, voel ik hun lichamelijke aanwezigheid en krijg ik een indruk van wat ze tijdens het dansen beleven. Bij de Bibliodans-Thuis-programma’s: niets van dat al. Dat gaf me een gevoel van leegte. En als ik zelf thuis bibliodans beoefende, merkte ik dat ik snel nogal kritisch was op hoe ik bewoog of op wat er in me opkwam en me niet aan het dansen kon overgeven.
Dit bracht me in gedachten hoe Cynthia Winton-Henry, die spirituele begeleiding met dans geeft, de rol van de begeleider omschrijft. Zij noemt het: getuige zijn. De getuige kijkt met een zachte blik naar de dansers, analyseert niet en oordeelt niet. Zo vermindert ze de angst om bekeken en beoordeeld te worden. Ze helpt de dansers op te merken wat in hun lichaam en in hun gevoel gebeurt. Ze neemt waar wat het dansen in haar eigen lichaam en gevoel oproept en geeft dat, als dat passend is, terug aan de dansers.
Haar woorden helpen me wat ik beleefde bij Bibliodans Thuis te begrijpen. Toen ik zelf danste, miste ik gezien te worden door een getuige die me met een open, niet oordelende manier van kijken hielp mijn grootste criticus – ikzelf- op een zijspoor te zetten en te aanvaarden wat zich tijdens het dansen aan me voordeed. Als begeleider miste ik het zien van het dansen en wat ik als getuige daarvan van de dansers ontvang: met lichaam en gevoel voor een moment op lichamelijke manier deelgenoot te worden van wat zich aan hen voltrekt, om dat op mijn beurt weer met hen te kunnen delen.
Toch ben ik blij met Bibliodans Thuis. Verschillende deelnemers lieten via e-mails of appjes weten wat een programma hen bracht. De ene keer ging het over de inhoud of wat hen persoonlijk raakte, een andere keer over de vorm. Zo vertelden sommigen dat ze het prettig vonden alleen te dansen, juist omdat ze dan niet het idee hadden bekeken te worden. Anderen gaven aan dat de begeleiding via ingesproken dansinstructies en vragen over wat het dansen bij hen opriep, hen bij de les hielden. Met Bibliodans Thuis kan ik dus net als met Bibliodans Live een vorm van spirituele begeleiding geven. Bibliodans Thuis kan net als Bibliodans Live voor de dansers een spirituele praktijk zijn. Een van de extra’s van Bibliodans Live is echter dat je het in het gezelschap van anderen doet en zo voor even een gemeenschap vormt. In mijn rol als begeleider-getuige streef ik naar een sfeer van niet oordelen van elkaar. Zodat gezien worden niet beleefd hoeft te worden als beoordeeld worden en zien beleefd kan worden als aandacht hebben voor en aanvaarden van de eigenheid van ieder.
(Winton-Henry, Cynthia. Dance-the sacred art. The Joy of Movement as a Spiritual Practice. Woodstock: Skylight Paths Publishing, 2009.)